ÖNERİLER!
Farklı Gelişim Gösteren Çocuk Sahibi Anne Babalar!
- Öncelikle çocuğunuzu ve problemini tanıyın.
- Çocuğunuzun yapabilecekleri ile ilgili kabaca bilgiler edinin.
- Sonrada onun bağımsız yapması gereken becerileri tek tek çocuğunuza öğretin.
- Çocuğunuzla iletişimde anlaşılır ve kısa ifadeler kullanın. Unutmayın ki çocuğunuzun öğrenme güçlüğü onun yanlış algılamasına neden olabilir.
- Bu konuda yetkili kurumlar, merkezler ve uzman kişilerden yardım isteyin.
Bundan sonraki adımda eğitimcinin yönlendirmesi doğrultusunda çocuğa yapabileceklerine dönük beceri ve bilgi öğretimine başlamak ve tutarlı olmak en öncelikli hedefiniz olmalı:
Bütün Anne ve Babalar!
- Çocuğunuzdan gelen mesajlara duyarlı olarak baskı yapmadan kontrol sağlayın.
- Çocuğunuzla sürekli çatışmaya girmeyin.Güç gösterisine dönüştürmeyin.
- Sürekli cezalandırma yerine olumlu davranışları pekiştirmeyi deneyin.
- Sınırları belirleyerek çocuğunuzu özgür bırakın.
- Karşılıklı iletişim kurduğunuzda söylemek istediğinizi kesin ifadelerle söyleyin.
- Çocuğunuzun yaptığı davranış sizin onayladığınız ve çocuğunuz içinde gerekli bir davranışsa bu davranıştan övgüyle bahsedin ve gerektiği şekilde ödüllendirin.
- Bir görev verildiğinde sık tekrar yerine anlaşılıp anlaşılmadığını kontrol için görevi çocuğunuza sözel olarak tekrar ettirin.
- Heveslendirin. Hevesini arttırmak için yüreklendirin. Çocuğunuza güzel sözler söyleyerek onun hevesini arttırın.
- Çocuğunuza ne yapmaması gerektiğini değil neler yapabileceğini söyleyin.
- Çünkü yasakları çocuğunuz denemek isteyecektir. Bu da onun olumsuzluklarını arttıracaktır. Oysa yapabileceği davranışları ön plana çıkararak onun dikkatini çekerseniz yanlış yapmasını engellemiş olursunuz.
- İstenmeyen davranış devam ettiğinde cezalandırmak yerine davranışla ilgili sınırlandırmalar yapın. Örneğin; “Bu şekilde davranırsan top oynayamazsın.” Ancak söylediğiniz sınırlandırmaları mutlaka yerine getirin.
- Aile içinde davranışlar net belirlenmeli ve çocuğa bu kurallar net olarak öğretilmeli. Çocuk kurallara uymadığında neler olacağını, kurallara uyduğunda neler olacağını önceden bilmeli.
- Genellikle günlük programlar yapın. Bunu çocuğunuzun becerileri, ilgileri doğrultusunda yapın.
- Çocuğunuzla sağlıklı iletişim kurmaya çalışın. Bunun için zaman zaman sessiz kalın ve onu dinleyin. Sözcüklerine, mimiklerine dikkat ederek ve onu dinlediğinizi hissettirerek dinleyin, böylece size anlatabilsin.
- Çocuğunuzla empati kurun. Yani kendinizi çocuğunuzun yerine koyup olaya onun hisleri ile bakmaya çalışın.
- Duygu ve düşüncelerini kabul edin. Bir konu ile ilgili olumsuz duygu ve düşüncelerini ifade ettiğinde itiraz etmeden dinleyin ve mümkünse onaylayın. Ancak duyguları ve düşünceleri yanlış ise onu hissettirmeden yönlendirmeye çalışın
- Çocuğunuza dürüst olun.
- Çocuğunuzun yaptığı işler karşısında “aferin”, “çok güzel oluyor” gibi sözlerle çocuğunuzu cesaretlendirin.
- “Beceriksiz! O öyle değil, böyle yapılır. İyi bak da öğren” şeklindeki eleştiri içeren sözler kullanmayın.
- Çocuğunuzun merakını gidermek için onda yeterli kapasite olduğu konusunda çocuğunuzu teşvik edin. Bunu sağlamak için fırsatlar oluşturun ve bu fırsatları değerlendirmesi için onu cesaretlendirin.
- Çocuktan bir şey başarması konusunda aşırı beklentide bulunmayın. Beklentinizin düzeyi çocuğunuzun bireysel özellikleri doğrultusunda olsun.
- Çocuğun yaşamında bazı şeyleri kontrol etmesine fırsat verin ve ona güvenin. Ona başa çıkabileceği sorumluluklar yükleyin.
- Çocuğunuzun yaşamında öyle bir yerde durun ki; Davranışlarınız hem otoriter hem de demokratik olsun. Bunu yaparken de çocuğunuz sizi hem uzanabileceği kadar yakınında hem de bir o kadar bağımsız hissetsin.
UZMAN PSİKOLOG ÖZEL EĞİTİM UZMANI
MELTEM MAZICI HAFİZE TÜRKAN ÖKTEN
